W związku z ogłoszeniem ustawy z 9 marca 2023 r. zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 852) z dniem 6 sierpnia 2023 r. uchylony zostanie art. 15h ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych i wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.), czyli specustawy covidowej.
To na podstawie tego przepisu orzeczenia oraz karty parkingowe, które straciły ważność w ciągu 90 dni przed 8 marca 2020 r. lub po tej dacie, cały czas obowiązują – aż do upływu 60 dni od dnia uchylenia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.
W związku z powyższym ustawodawca w wyżej wspomnianej regulacji uwzględnił przepisy przejściowe zakładające stopniowe wygaszanie takich orzeczeń i kart parkingowych.
Nowe przepisy tj. art. 23 i art. 24 ustawy z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw) określają 3 nowe terminy dotyczące przedłużania orzeczeń i kart parkingowych, które wygasły w czasie obowiązywania stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego:
orzeczenie lub karta parkingowa, których ważność upłynęła do dnia 31 grudnia 2020 r. – zachowuje ważność do dnia 31 grudnia 2023 r.,
orzeczenie lub karta parkingowa, których ważność upłynęła w okresie od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2021 r. – zachowuje ważność do dnia 31 marca 2024 r.,
orzeczenie lub karta parkingowa, których ważność upłynęła w okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia (tj. do 5 sierpnia 2023r.) w życie niniejszego przepisu – zachowuje ważność do dnia 30 września 2024 r.
jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego ostatecznego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
UWAGA! Wszystkie orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu oraz karty parkingowe, których termin ważności będzie upływał po 6 sierpnia br., nie będą już wydłużane z mocy prawa.
Orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dla osób z Ukrainy, które przybyły do Polski w związku z trwającymi na Ukrainie działaniami wojennymi są wydawane na podstawie tych samych przepisów prawa co osobom posiadającym obywatelstwo polskie.
Aktualnie nie jest planowane opracowanie i wdrożenie do stosowania przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności odrębnych od dotychczas obowiązujących zasad orzekania dotyczących obywateli Polski i cudzoziemców.
Niepełnosprawność lub jej stopień orzekane są zawsze na wniosek danej osoby. Do wniosku dołącza się dokumentację medyczną np. historia leczenia, karty informacyjne z hospitalizacji, konsultacje specjalistyczne, opinie psychologiczne oraz zaświadczenie lekarskie wystawione w języku polskim, wydane nie wcześniej, niż na 30 dni przed dniem złożenia wniosku.
Ważne, aby wszelkie dokumenty zostały przedłożone w formie uwierzytelnionego tłumaczenia, a więc wykonanego przez tłumacza przysięgłego.
Osoby z Ukrainy nie muszą posiadać zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały, aby uzyskać orzeczenie. Wystarczy jedynie, że złożą stosowne oświadczenie o miejscu swojego pobytu stałego.
Нижче подаємо текст статті українською мовою:
Рішення про інвалідність або ступінь інвалідності особам з України, які прибули до Польщі у зв’язку з воєнними діями, що тривають в Україні, видаються на основі тих самих законодавчих положень, що й для осіб з польським громадянством.
В даний час не планується розробка та впровадження для подання заяв командами для винесення рішення про інвалідність, окремо від чинних досі правил судочинства для громадян Польщі та іноземців.
Інвалідність або її ступінь оцінюється завжди за бажанням даної особи. До заяви додається медична документація, наприклад, історія лікування, інформаційні картки госпіталізації, консультації спеціалістів, психологічні висновки, у тому числі медична довідка виданий польською мовою, видана не раніше ніж за 30 днів до дати подання заяви.
Важливо, щоб усі документи були представлені у вигляді завіреного перекладу, тобто виконаного присяжним перекладачем.
Особам з України для отримання довідки не потрібно мати довідку про реєстрацію постійного місця проживання. Їм достатньо лише подати відповідну декларацію про своє постійне місце проживання.
osobie niepełnosprawnej na podstawie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień, zawierającego wskazanie w zakresie karty parkingowej, zaliczonej:
do znacznego stopnia niepełnosprawności i mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się,
do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, przy czym stwierdzenie spełnienia przesłanek określnych w art. 8 ust.3a pkt 1 i 2ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r., poz.1137 z późn. zm.) może zostać stwierdzone wyłącznie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 07-S (choroby układu krążeniowo-oddechowego) lub 10-N (choroba neurologiczna),
osobie niepełnosprawnej, która nie ukończyła 16 roku życia mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się;
Karta parkingowa wydawana jest wyłącznie na czas określony. Karta parkingowa wydawana jest na okres ważności orzeczenia jednak nie dłużej niż na okres 5 lat.
Uwaga: Jeżeli orzeczenie uprawniające do karty parkingowej zostało wydane na czas nieokreślony (bezterminowo) albo na okres dłuższy niż 5 lat to i tak karta parkingowa zostanie wydana wyłącznie na okres 5 lat od dnia jej wydania.
Tryb wydawania karty parkingowej osobie niepełnosprawnej
Kartę parkingową wydaje się na wniosek osoby niepełnosprawnej. Wniosek składa się do przewodniczącego powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Osoba niepełnosprawna składa wniosek w siedzibie Zespołu lub za pośrednictwem poczty.
Wniosek placówki składa osoba upoważniona do jej reprezentowania do przewodniczącego zespołu właściwego ze względu na siedzibę placówki. Wniosek jest podpisywany przez wnioskodawcę w obecności przewodniczącego zespołu lub osoby przez niego upoważnionej. Uwaga: W przypadku złożenia wniosku przez osoby, które nie ukończyły 18 roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie lub częściowo, podpis składa odpowiednio jeden z rodziców, opiekun lub kurator.
Do wniosku osoby niepełnosprawnej dołącza się:
jedną fotografię o wymiarach 35 mm x 45 mm, odzwierciedlającą aktualny wizerunek osoby, której wniosek dotyczy, przedstawiającą tę osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami;
dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej;
dowód uiszczenia opłaty ewidencyjnej.
Uwaga: W przypadku złożenia wniosku przez osoby które nie ukończyły 18 roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie, składa się oświadczenie o posiadaniu prawa do sprawowania odpowiednio władzy rodzicielskiej, opieki lub kurateli. Ważne: Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami narządu wzroku może dołączyć do wniosku fotografię przedstawiającą ją w okularach z ciemnymi szkłami, a osoba nosząca nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania – fotografię przedstawiającą osobę z nakryciem głowy, pod warunkiem, że fotografia taka jest zamieszczona w dokumencie potwierdzającym tożsamość tej osoby. Składając wniosek przedstawia się do wglądu oryginał prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień wraz ze wskazaniem do karty parkingowej. W przypadku spełnienia warunków do otrzymania karty parkingowej, przewodniczący zespołu ma obowiązek w terminie 30 dni poinformować o dacie wydania karty (a nie wydać kartę w tym terminie).
Tryb wydawania karty parkingowej dla placówek
Kartę parkingową wydaje się placówce zajmującej się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Kartę parkingową placówce wydaje się na okres 3 lat.
Wniosek placówki składa osoba upoważniona do jej reprezentowania do przewodniczącego zespołu właściwego ze względu na siedzibę placówki.
Do wniosku placówki dołącza się:
dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej;
dowód uiszczenia opłaty ewidencyjnej.
Składając wniosek wnioskodawca oświadcza o:
posiadaniu upoważnienia do reprezentowania placówki;
prowadzeniu przez placówkę działalności w zakresie opieki, rehabilitacji lub edukacji osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się i uprawnieniu do uzyskania karty parkingowej.
Ważne: Składając wniosek przedstawia się do wglądu dowód rejestracyjny pojazdu placówki.
Zespół wystawia legitymację dokumentującą niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności wyłącznie na podstawie prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień.
Aby otrzymać legitymację należy złożyć:
wniosek o wydanie legitymacji,
kserokopię orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności;
fotografię o wymiarach 35 mm x 45 mm odzwierciedlającą aktualny wizerunek osoby, której dotyczy wniosek.
Legitymację osobie niepełnosprawnej od dnia 1 sierpnia 2017 r. wydaje się na podstawie ostatniego, prawomocnego orzeczenia na okres ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż:
5 lat w przypadku legitymacji dokumentującej niepełnosprawność (osoby poniżej 16 r. życia),
10 lat w przypadku legitymacji dokumentującej stopień niepełnosprawności wystawionych osobom, które nie ukończyły 60 r. życia,
w przypadku osób, które ukończyły 60 rok życia legitymację wydaje się na okres ważności orzeczenia bez ograniczeń czasowych (na stałe).
Uwaga: Zgodnie z art. cc ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych za wydanie duplikatu legitymacji wydanej po dniu 1 września 2017 r. pobiera się opłatę w wysokości 15 zł, stanowiącą dochód budżetu państwa.
Opłatę należy uiścić w siedzibie Zespołu w momencie składania wniosku.
Dla realizacji celów określonych ustawą ustalono trzy stopnie niepełnosprawności:
Znaczny Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Umiarkowany Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
Lekki Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w istotny sposób obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności jakie wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenie w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
Orzeczenia poza ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności zawierają wskazania dotyczące w szczególności: odpowiedniego zatrudnienia uwzględniającego psychofizyczne możliwości tej osoby;
szkolenia, w tym specjalistycznego;
zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej;
uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej;
konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie tej osoby;
korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki;
konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwości samodzielnej egzystencji;
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji;
spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.), przy czym w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 07-S(choroby układu krążeniowo-oddechowego) lub 10-N (choroba neurologiczna);
inne.
Do wniosku o wydanie orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień należy dołączyć:
kserokopie potwierdzone za zgodność z oryginałem posiadanej przez osobę zainteresowaną dokumentacji medycznej lub kserokopie wraz z oryginałem do wglądu celem potwierdzenia takiej zgodności,
orzeczenie o inwalidztwie lub niezdolności do pracy,
inne posiadane dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie wskazań i uprawnień.
Postępowanie odwoławcze
Od orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Człuchowie przysługuje odwołanie do Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie Pomorskim w terminie 14 dni od daty doręczenia ww. orzeczenia za pośrednictwem organu, który wydał orzeczenie.
Od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie Pomorskim przysługuje odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem organu, który wydał orzeczenie w terminie 30 dni od dnia doręczenia ww. orzeczenia.
W postępowaniach orzeczniczych wszczętych od dnia 1 czerwca 2017 r. strona ma prawo zrzeczenia się odwołania, zgodnie z art. 127a Kpa.
